Việc người dân, HTX muốn phát triển nông nghiệp hiện đại, quy mô lớn còn nhiều vướng mắc nên xảy ra tình trạng e dè, ngại ngần. Điều này khiến cho mục tiêu phát triển kinh tế tập thể, HTX cũng như phát triển nông nghiệp chưa đạt được như kỳ vọng.
Để góp phần hiện thực
hóa mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước có nền nông nghiệp hàng đầu thế giới
vào năm 2050 theo định hướng của Chính phủ, các HTX cần phải đổi mới nhiều mặt
từ nhân lực, công nghệ, quản lý, phương thức tiếp cận thị trường, tư duy…
Khó
khăn khách quan
Nhiều HTX nắm được
điều đó nhưng trong quá trình đầu tư không phải lúc nào cũng thuận lợi. Ông Sơn
Văn Luận, Chủ tịch HĐQT HTX Thanh Ngọc (Vĩnh Long), cho biết dù khoai lang đã
chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc nhưng người dân, thành viên
HTX chưa được hưởng lợi nhiều. Bởi sau một thời gian rớt giá, khó tiêu thụ,
người dân đã chuyển đổi sang nhiều loại cây trồng khác khiến diện tích khoai
lang bị thu hẹp.
Chính vì vậy mà có
thể trong ngắn hạn sẽ xảy ra tình trạng thiếu khoai lang số lượng lớn để xuất
khẩu. Việc thu hút người dân quay trở lại đầu tư cho cây khoai lang cũng sẽ gặp
khó khăn vì nhiều hộ đã chuyển đổi sang trồng cây ăn quả lâu năm.
Có cơ hội đầu ra rõ
ràng nhưng HTX Thanh Ngọc lại gặp khó khăn về việc thu hút người dân quay trở
lại đầu tư cho cây khoai lang nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu phục vụ xuất khẩu.
Điều này cũng giống với nhiều HTX trồng tiêu, trồng cà phê.
Đáng chú ý, đã có một
số HTX nông nghiệp muốn đầu tư máy bay không người lái (drone) để làm dịch vụ
phun thuốc cho cây trồng, đáp ứng sản xuất quy mô lớn. Nhưng thay vì lo lắng về
chi phí đầu tư có thể lên đến 500 triệu đồng/máy, nhiều HTX lại gặp khó khăn về
cơ chế.
Nếu mua flycam, chủ
đầu tư không gặp quá nhiều khó khăn và yêu cầu khi đưa vào vận hành nhưng khi
mua máy bay không người lái, HTX phải làm thủ tục đăng ký như đăng ký phương
tiện và khu vực bay, mục đích sử dụng giống như đăng ký giấy phép hành nghề
(nếu dùng cho ruộng nhà thì không phải đăng ký). Điều quan trọng là nhiều HTX
chưa hiểu hết về quy trình đăng ký và những vấn đề cấm liên quan. Vì vậy, để
được cấp chứng nhận cho máy bay không người lái cũng không hề nhanh chóng.
Ngoài ra, khi mua máy bay không người lái về làm dịch vụ phun thuốc, HTX cũng phải thực hiện đóng thuế. Trong khi nếu như trước đây, giá làm dịch vụ này vào khoảng 200.000 đồng/ha thì nay do tính cạnh tranh, nhiều người đầu tư phương tiện này, nên giá dịch vụ ở một số vùng thuộc Đồng bằng sông Cửu Long chỉ còn 130.000-150.000 đồng/ha. Và người dân chủ yếu “nợ đến cuối vụ thu hoạch mới có tiền trả”.