QTO - Khi những “phiên chợ số” ngày càng trở nên quen thuộc với người tiêu dùng, việc đưa hàng nông sản lên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử đã mở ra hướng đi mới cho nông dân Quảng Trị. Không chỉ giúp sản phẩm vươn xa hơn khỏi phạm vi làng quê, cách làm này còn trở thành động lực quan trọng giúp nông sản Quảng Trị bước vào thị trường hiện đại bằng chính giá trị và câu chuyện của mình.

Khi nông dân trở thành “người bán hàng số”

Những năm gần đây, nhiều cơ sở sản xuất, hợp tác xã (HTX) trên địa bàn tỉnh đã mạnh dạn tiếp cận các nền tảng trực tuyến để tiêu thụ sản phẩm. Xưởng Mộc Việt do chị Trịnh Thị Ái, ở thôn Hà Xá, xã Ái Tử, làm chủ là một điển hình trong việc đưa sản phẩm lên môi trường số. Giữa không gian làm việc thoảng mùi trầm, chị Ái bắt đầu một phiên livestream bán hàng trên đa nền tảng số để giới thiệu sản phẩm nhang trầm hương nguyên chất đến với khách hàng trên khắp cả nước.

Chị Ái chia sẻ: Ban đầu tôi khá lúng túng vì không quen nói trước ống kính. Nhưng được tập huấn kỹ năng số, tôi đã học cách kể câu chuyện sản phẩm của mình. Từ chỗ chỉ có vài chục “mắt” xem, đến nay, mỗi phiên livestream trung bình có vài nghìn “mắt”, doanh số tăng lên rõ rệt. Nhờ đó, các sản phẩm nhang trầm hương của cơ sở đã mở rộng thị trường tiêu thụ, không chỉ trong tỉnh mà đi khắp cả nước.

Hiện, các sản phẩm của cơ sở đạt chuẩn OCOP 3 sao cấp tỉnh, được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu. Bình quân mỗi tháng, công ty bán ra khoảng 2 tấn sản phẩm trầm hương các loại, với doanh thu đạt 1,3-1,4 tỉ đồng/tháng, lợi nhuận khoảng 30%. Không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho gia đình, cơ sở còn tạo việc làm cho 25 lao động thường xuyên và hàng chục lao động thời vụ.

Chị Trịnh Thị Ái thực hiện phiên livestream giới thiệu bán hàng trên đa nền tảng số - Ảnh: T.HOA

Sự thành công của Xưởng Mộc Việt cho thấy việc đưa sản phẩm lên mạng xã hội đã trở thành hướng đi thực tiễn, giúp người sản xuất tự chủ hơn trong kinh doanh và nâng tầm giá trị sản phẩm địa phương.

Không chỉ riêng cơ sở này, hiện trên địa bàn tỉnh có 120 hộ sản xuất và 35 HTX được hỗ trợ mở gian hàng trên các sàn thương mại điện tử quốc gia. Nhiều sản phẩm đặc trưng như tiêu Cùa, mật ong Khe Sanh, cà phê Hướng Hóa, nấm Tuấn Linh... đã có doanh thu ổn định qua kênh trực tuyến, trở thành những mô hình tiêu biểu trong hành trình chuyển đổi số nông nghiệp.

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Trần Đình Hiệp, ngành đang triển khai chiến lược chuyển đổi số toàn diện trong nông nghiệp dựa trên 3 trụ cột chính: Chuẩn hóa sản phẩm, đào tạo kỹ năng số và hỗ trợ đa kênh tiêu thụ. Về chuẩn hóa sản phẩm, sở đang tập trung hỗ trợ hộ sản xuất, HTX áp dụng quy trình sản xuất an toàn như VietGAP, hữu cơ, phát triển sản phẩm OCOP; đồng thời đẩy mạnh số hóa thông tin, áp dụng mã QR truy xuất nguồn gốc để người tiêu dùng trực tuyến dễ dàng nhận diện và tin tưởng sản phẩm. Về kỹ năng số, sở phối hợp với Hội Nông dân và các doanh nghiệp công nghệ tổ chức các lớp tập huấn “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn doanh nghiệp, HTX, nông dân tạo gian hàng, quản lý đơn hàng và livestream bán hàng trên Facebook, TikTok, Zalo... Song song với đó, đơn vị cũng đã kết nối các sản phẩm chủ lực của tỉnh lên những sàn thương mại điện tử như Postmart.vn và Voso.vn, đồng thời hỗ trợ nông dân tối ưu hóa bao bì, nhãn mác và logistics, bảo đảm chất lượng hàng hóa đến tay người tiêu dùng.

Mở rộng thị trường tiêu thụ

Việc nông dân tham gia bán hàng trực tuyến là xu thế tất yếu, mở ra “cơ hội vàng” để thay đổi diện mạo nông nghiệp địa phương. Lợi ích rõ nhất là mở rộng thị trường tiêu thụ, giúp sản phẩm OCOP và nông sản chủ lực vượt qua ranh giới địa lý, tiếp cận hàng triệu khách hàng trên toàn quốc với chi phí thấp hơn và lợi nhuận cao hơn. Đồng thời, kênh trực tuyến giúp nông dân xây dựng thương hiệu cá nhân và kể câu chuyện sản phẩm của mình một cách gần gũi, chân thực.

Gian hàng giới thiệu sản phẩm OCOP trên nền tảng số - Ảnh: T.HOA

Tuy nhiên, quá trình đưa nông sản lên mạng xã hội trên địa bàn tỉnh vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Thách thức lớn nhất là duy trì chất lượng sản phẩm và củng cố niềm tin của người tiêu dùng trực tuyến, nhất là trong kiểm soát an toàn thực phẩm và truy xuất nguồn gốc. Bên cạnh đó, kỹ năng công nghệ của nông dân còn hạn chế, đặc biệt ở các khâu livestream bán hàng, thiết kế gian hàng và quảng bá sản phẩm. Ngoài ra, chi phí logistics và bảo quản hàng tươi sống cũng đang là rào cản đáng kể ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng mở rộng kênh bán hàng trực tuyến.

Theo ông Trần Đình Hiệp, để giải quyết khó khăn, sở đang xây dựng cơ sở dữ liệu nông nghiệp số, tích hợp thông tin về sản xuất, chứng nhận chất lượng, tiêu thụ, giúp người dân dễ dàng đăng ký, truy xuất và quảng bá sản phẩm hiệu quả hơn. Qua đó, hướng tới mục tiêu mọi chuỗi giá trị sản phẩm đều được số hóa, từ quy trình trồng trọt, chăn nuôi, chế biến đến truy xuất, tiêu thụ. Đây chính là con đường tất yếu để nông nghiệp Quảng Trị phát triển hiện đại, minh bạch và bền vững. Trong giai đoạn 2024-2026, tỉnh Quảng Trị triển khai Đề án Chuyển đổi số trong nông nghiệp và phát triển nông thôn, hướng tới thành lập Trung tâm Hỗ trợ chuyển đổi số nông nghiệp cấp tỉnh, nơi đóng vai trò đầu mối kết nối, đào tạo và hướng dẫn các chủ thể OCOP, HTX tiếp cận nền tảng thương mại điện tử.

“Đến năm 2026, Quảng Trị đặt mục tiêu 100% sản phẩm OCOP và ít nhất 70% HTX có sản phẩm được số hóa, phân phối trên sàn thương mại điện tử. Đây là nền tảng quan trọng để hình thành hệ sinh thái số nông nghiệp Quảng Trị hiện đại và bền vững”, Phó Giám đốc Sở NN-MT Trần Đình Hiệp cho biết.  

Việc nông dân Quảng Trị đưa sản phẩm lên mạng xã hội không chỉ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn tạo dựng hình ảnh nông sản của tỉnh trên thị trường trong nước và quốc tế. Sở Nông nghiệp và Môi trường cam kết đồng hành với nông dân, HTX và doanh nghiệp bằng các chương trình hỗ trợ kỹ thuật, xúc tiến thương mại, kết nối thị trường, để mỗi sản phẩm nông sản Quảng Trị không chỉ có chất lượng mà còn có chỗ đứng vững chắc trên môi trường số.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      Thanh Hoa